سرمایه گذاری در AI همچنان داغ تر میشود
ورود سرمایه‌های میلیارد دلاری برای ایجاد زیرساخت‌های AI
در روزهای پایانی ماه گذشته، مدیرعامل اصالتا تایوانی NVIDIA (جن سون هوانگ) اعلام کرد: «مسابقه AI آغاز شده است». او پیش‌بینی کرد که تا پایان دهه، ۳ تا ۴ تریلیون دلار صرف زیرساخت‌های هوش مصنوعی خواهد شد. سرمایه‌گذاری عظیم شرکت‌هایی مانند مایکروسافت و آمازون در مراکز داده نشان می‌دهد این تحول صرفاً یک موج گذرا نیست، بلکه جهشی تاریخی در فناوری است.
فروش و سود NVIDIA و افزایش قیمت سهام این شرکت نیز تایید کننده این موضوع است، درآمد شرکت NVIDIA در سال جاری میلادی بیش از ۴۶ میلیارد دلار بوده که رشدی ۵۶ درصدی را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. سود خالص هم به حدود ۲۶ میلیارد دلار رسیده است. عمده این رشد از بخش دیتاسنترها و به دلیل تقاضا برای پردازش مدل‌های عظیم هوش مصنوعی حاصل شده است.
غول های تکنولوژی چقدر برای گسترش هوش مصنوعی هزینه می کنند؟
- گوگل تنها در سال ۲۰۲۵ حدود ۸۵ میلیارد دلار برای توسعه زیرساخت‌های ابری و هوش مصنوعی هزینه کرده است.
- آمازون رقم چشمگیر ۱۰۰ میلیارد دلار را به توسعه قابلیت‌های ابری مبتنی بر AI اختصاص داده است.
- متا (فیسبوک و اینستاگرام) نیز با ساخت دیتاسنترهای عظیم در آمریکا، برنامه‌هایی دارد که از نظر مقیاس با وسعت شهری مانند منهتن برابری می‌کند.
مجموع هزینه‌ی این سه غول در سال جاری میلادی نزدیک به ۳۶۴ میلیارد دلار برآورد شده است. برآوردها نشان می‌دهد تا سال 2030، مجموع سرمایه‌گذاری‌ها در زیرساخت‌های هوش مصنوعی از 3 تریلیون دلار عبور خواهد کرد.
روند رو به رشد سرمایه‌گذاری در AI در جهان
تحلیل‌ها نشان می‌دهند که تا سال ۲۰۳۰، صنعت هوش مصنوعی نیاز به حداقل 5 تریلیون دلار سرمایه برای توسعه مراکز داده خواهد داشت. این رقم بازتابی از تقاضای بی‌سابقه برای قدرت محاسباتی است؛ قدرتی که موتور محرک مدل‌های زبانی نظیر Chatgpt، دستیارهای هوشمند، و کاربردهای صنعتی آینده خواهد بود.
| ایالات متحده آمریکا | 471 میلیارد دلار |
| چین | 119 میلیارد دلار |
| بریتانیا | 28 میلیارد دلار |
| کانادا | 15 میلیارد دلار |
| اسرائیل | 15 میلیارد دلار |
| آلمان | 12 میلیارد دلار |
| هند | 11 میلیارد دلار |
| فرانسه | 10 میلیارد دلار |
| کره جنوبی | 8 میلیارد دلار |
| سنگاپور | 7 میلیارد دلار |
امیدواری یا حباب؟
در حالی که مدیران غول‌های فناوری آینده‌ای روشن ترسیم می‌کنند، برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که احتمال شکل‌گیری حباب سرمایه‌گذاری وجود دارد. اشاره به این نکته که حدود ۹۵ درصد از استارتاپ‌های AI یا شکست می‌خورند یا هرگز سودده نمی‌شوند، نگرانی‌ها را جدی‌تر کرده است.
این وضعیت یادآور حباب دات‌کام در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ است؛ زمانی که سرمایه‌گذاران با شور و شوق بی‌سابقه روی استارتاپ‌های اینترنتی سرمایه‌گذاری کردند. بسیاری از آن شرکت‌ها یا به سرعت ورشکسته شدند یا هرگز به وعده‌های خود عمل نکردند. در نتیجه، سقوط بازارهای مالی و از بین رفتن میلیاردها دلار سرمایه بود. امروز نیز برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند که تب سرمایه‌گذاری در AI ممکن است همان مسیر را طی کند، اگرچه طرفداران این حوزه معتقدند زیرساخت‌های هوش مصنوعی و فضای کنونی بسیار بالغ‌تر از دوران دات‌کام است.
چشم‌اندازی درخشان، اما پر ریسک
رقابت میان غول‌های فناوری برای تسلط بر آینده‌ی AI به یک مسابقه چند تریلیون دلاری تبدیل شده است. NVIDIA، گوگل، آمازون و متا هر یک در حال تزریق میلیاردها دلار به این میدان هستند. اما این سرمایه‌گذاری عظیم در عین حال می‌تواند دو لبه داشته باشد، یا آینده‌ای پایدار از قدرت محاسباتی و هوش مصنوعی خواهد ساخت، یا خاطره‌ای تازه از یک حباب فناوری دیگر، البته احتمال گزینه اول یعنی آینده ای پایدار قطعا بیشتر است.